Epizod okołopowstańczy: Śmiełów

Słowniczek:
Wieszcz to poeta natchniony, poeta-prorok, który przewiduje przyszłość narodu. Termin ten zyskał popularność w dobie romantyzmu, kiedy to Mickiewicz, Krasiński i Słowacki nazywani byli wieszczami.
Filomaci – Towarzystwo Filomatyczne, potocznie: Towarzystwo Filomatów, filomaci (z gr. miłośnicy nauki) – polskie tajne stowarzyszenie studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego działające w latach 1817–1823. Pierwotnym celem związku było samokształcenie, wzajemna pomoc w nauce oraz ćwiczenie się w sztuce pisania. Kres istnieniu Towarzystwa Filomatycznego położyło śledztwo w sprawie tajnych związków młodzieży i studentów Uniwersytetu Wileńskiego prowadzone przez kuratora Nikołaja Nowosilcowa w latach 1823–1824.
Filareci – Zgromadzenie Filaretów, potocznie: filareci (z gr. philáretos, miłośnik cnoty moralnej) tajne stowarzyszenie patriotyczne młodzieży wileńskiej założone przez Towarzystwo Filomatyczne (filomatów), działające w latach 1820–1823. Zgromadzenie Filaretów było najniższym hierarchicznie i zarazem najliczniejszym związkiem zależnym Towarzystwa Filomatycznego (do związku należeli filareci niżsi i filareci wyżsi, w 1822 związek liczył 172 członków). Jego prezesem był Tomasz Zan.

Filozofowie: Nietzsche, Schopenhauer, Bergson
Poeci na dziś: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian
Podr. str. 97, 100, 101.

Porównaj świat przedstawiony w wierszu Leśmiana z rzeczywistością ukazana na obrazie Chagalla. Zwróć uwagę na nastrój obydwu dzieł.

Podstawy: sen, aktywność fizyczna, dieta, regulacja stresu,

Technika Feynmana
Mapy myśli
Mnemotechniki
Efekt testowania – tu pomocna AI

>>> znajdź osiągalny cel, do którego doprowadzi Cię nauka (związany z tym, czego się uczysz, nie oderwany od tego)

„Naszą największą słabością jest poddawanie się. Najpewniejszą drogą do sukcesu jest próbowanie po prostu, jeden, następny raz.” /Thomas Edison/

Przyjrzymy się sporowi romantyków z klasykami; znasz nazwiska i potrafisz krótko przedstawić Kazimierza Brodzińskiego i Jana Śniadeckiego; wskazujesz cechy poetyki romantycznej i klasycznej; rozumiesz słowo pamflet; znajdujesz środki retoryczne, oceniasz siłę perswazyjną tekstu.

podręcznik, s. 91-95

Dodatkowo: architekt wyboru
jak muzyka wpływa na decyzje
zpe

w podręczniku s. 38-39; po lekcji potrafisz wskazać: cechy ballady; pochodzenie postaci fantastycznych; dwa sposoby postrzegania świata; budowę utworu i funkcje kompozycji, interpunkcji, nastroju (zabiegi romantycznego autora – zad. 5, s. 39)
wersja Schuberta (piasek); wersja Szuberta (cienie, opera), wersja ASP Kuczyńskiego (bez tekstu)

powieść gotycka * czarny romantyzm * mysterium tremendum (tajemnica przerażająca) * mysterium fascinosum (tajemnica fascynująca) * mit wampiryczny

IGNoble – nekrorobotyka

Ludzkie nerki

Etyka, prawo i medycyna

ciekawostki historyczne

mit o Prometeuszu

zwiastun filmowy

Pierwsze spotkanie z polskimi twórcami modernizmu – najważniejsi autorzy Młodej Polski:

• poeci:
  – Kazimierz Przerwa-Tetmajer
  – Jan Kasprowicz
  – Leopold Staff
• dramaturdzy:
  – Stanisław Wyspiański (też poeta, reżyser, scenograf, malarz, rzeźbiarz)
  – Gabriela Zapolska
  – Stanisław Przybyszewski
• powieściopisarze:
  – Władysław Reymont, Chłopi
  – *Henryk Sienkiewicz, Bez dogmatu

Stanisław Przybyszewski, „Confiteor”
Kazimierz Przerwa-Tetmajer „Eviva l’arte!” – nagranie wersja muzyczna
opracowanie prof. Fijałkowskiego
opracowanie prof. Fijarczyk

Johan Christian Clausen Dahl, Poranek po nocnej burzy – film (10′, obraz po 5:22′)

Forma (technika, kolorystyka, kompozycja)
Treść (sytuacja, postacie, elementy symboliczne)
Interpretacja (emocje, jakie wywołuje)

Polski romantyzm – czym się różnił od europejskiego (ogólnie do 6′, potem po 12′)

• znasz różnice dotyczące tematyki poruszanej w publicystyce pozytywistycznej i młodopolskiej;
• potrafisz wskazać: rolę, przyjmowaną przez autora, grupę odbiorców, tezę tekstu i argumentację;
• rozumiesz podłoże i efekty konfliktu artystów z odbiorcami („filistrami”)

Podręcznik, s. 21-23; 39-45.

ćwiczenie: Bliżej mi do młodopolskiego artysty/ młodopolskiego filistra, ponieważ… (w uzasadnieniu odnieś się do treści wybranego artykułu: Nałkowskiego lub Górskiego i do wiedzy na temat epoki) – minimum 2 zdania.

ćwiczenie: 2/s.45 Czy poznane teksty potwierdzają opinię Hutnikiewicza nt. artystycznego charakteru publicystyki?

Konflikt artysty z filistrem w praktyce: poeci przeklęci – s. 48-54

znasz pojęcia: poeta przeklęty, turpizm; potrafisz wskazać środki językowe/stylistyczne w wierszu, wyjaśnić ich funkcję.