kartkówka

• motto:
  „Jam tej siły cząstką drobną, która wiecznie zła pragnąc, wiecznie czyni dobro”
  „Jam cząstką tej siły, która zła pragnąc, wiecznie dobro czyni”
  „Faust” -dramat Johanna Wolfganga von Goethego 1833
  (audiobook pełen tekst na wolnych lekturach)
• bohater faustyczny – pierwowzorem był Johann Georg Faust (ok. 1480–1540) – niemiecki alchemik, astrolog i wędrowny naukowiec, autor traktatu alchemicznego Zmuszenie piekła. Jego czarna legenda narodziła się w 1587 po wydaniu książki Geschichte von Dr. Johann Fausten, dem weitteschreyten Zauberer und Schwarzkünstler (Historia doktora Johanna Fausta, słynnego czarnoksiężnika i mistrza czarnej magii). Fausta przedstawiono w niej jako bezbożnika, który – by posiąść wiedzę – podpisał pakt z Mefistofelesem, ale diabeł skręcił mu kark i zabrał jego duszę do piekła. Od tego czasu Faust stał się symbolem człowieka, który zawiera pakt z szatanem, aby poznać tajemnicę istnienia.
• Faust a „Mistrz i Małgorzata”
  *Faust – niezaspokojony w pragnieniach, łamie tabu społeczne (umowa z diabłem), łamie zasady życia (również biologiczne), zginie, gdy powie: „chwilo, trwaj!”;
  *Małgorzata (ukochana Fausta) – prosta dziewczyna, kocha Fausta i go bardzo podziwia, gdy on odchodzi, zabija ich wspólne dziecko.
• Kto jest bohaterem faustycznym w „Mistrzu i Małgorzacie”? Uzasadnij, odwołując się do treści utworu.

-(kwestia dat: art. Anny Chudzińskiej-Parkosadze pt. Z rozważań nad zagadnieniem czasoprzestrzeni w powieści Michaiła Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”,
„Acta Neophilologica” 2013.
https://teatrtv.vod.tvp.pl/28244097/mistrz-i-malgorzata – scena w teatrze Variete, pierwsze 23′
Tango Małgorzaty i Azazella

Narracja „Mistrza i Małgorzaty” – omówienie na stronie ostatnidzwonek
MiM w 60 sekund
MiM w 5 minut
Spalić MiM!

Charakterystyka społeczeństwa w Moskwie radzieckiej
Diabelska kompromitacja diabelskiej rzeczywistości – lekcja na ZPE

sprawiedliwość          bezwzględność władz wobec obywateli           zanik więzi społecznych           obywatele są tylko pozornie równi           sprawnie działająca administracja państwowa           wszyscy obywatele są równi           powszechna inwigilacja           wszechobecna beznadzieja           interesowność           terror           wszechobecna biurokracja           wszechobecna korupcja

Powieść w powieści czyli co zrobił piąty procurator Judei, Poncjusz Piłat?

Z Ewangelii: J 18, 29-40; 19, 1-38.
 rozdziały: II – Poncjusz Piłat, XVI – Kaźń, XXV – Jak procurator usiłował ocalić Judę z Kiriatu, XXVI – Złożenie do grobu.

Pod natchnieniem szatana – wspaniała analiza

Jednym z najlepszych sposobów okazania uznania godności drugiego człowieka jest wdzięczność. Zadanie domowe: w tym tygodniu powiedz codziennie „dziękuję” komuś, komu rzeczywiście jesteś wdzięczna/y.

Co sprawia, że człowiek nie może w pełni decydować o własnym losie?

Niebezpieczeństwo idealizowania rzeczywistości.

Przeżycie czytelnicze jako doświadczenie kształtujące człowieka.

Rozważ wybrany temat. W pracy odwołaj się do „Lalki” Bolesława Prusa, innego utworu literackiego oraz wybranych kontekstów.

Ćwiczenia e/ę

(podr. 185-190) Muzyczność literatury: ustal, w jaki sposób do muzyki nawiązuje: Pieśń XXV [Czego chcesz od nas, Panie] Kochanowskiego, Piosenka o końcu świata Miłosza, Melodia mgieł nocnych Przerwy-Tetmajera, gra wojskiego na roku i koncert Jankiela z Pana Tadeusza Mickiewicza, Mochnacki Jana Lechonia (+ na koniec lekcji – utwory ze stron 186, 188, 189).

Kabaret – film na podstawie musicalu scenicznego,
W dwudziestoleciu spopularyzował się kabaret jako forma rozrywki na styku koncertu, teatru, rewii; dla kabaretów przedwojennej Warszawy pisali piosenki Julian Tuwim, Marian Hemar, Konstanty Ildefons Gałczyński.
*Zielony Balonik – pierwszy polski kabaret literacki, założony przez krakowskich poetów, pisarzy i plastyków w cukierni Apolinarego J. Michalika (zwanej Jamą Michalikową) w październiku 1905 roku, działający do 1912 roku (sporadycznie wystawiano przedstawienia do 1915 roku).
*„Qui Pro Quo” – kabaret, dla którego teksty pisał Tuwim,
*”Morskie Oko” – kabaret rewiowy.
Na scenach polskich teatrów, kabaretów i rewii zaczynały się kariery artystów, których twarze znamy z czarno białych filmów lat 30. XX wieku. W kabaretach międzywojennej Polski rozkwitał talent aktorski i piosenkarski takich późniejszych sław jak Mira Zimińska, Hanka Ordonówna, Zula Pogorzelska, Eugeniusz Bodo czy Adolf Dymsza
Poza piosenkami, monologami i dialogami zaliczały się szopki polityczne drwiące z najważniejszych osób w państwie
Polecam gorąco serial (13 odc.) „Bodo” (odc. 11, 10:40 – wyśmianie postulatów nazistowskiej czystości).

Scherzo (wł. żart) – forma muzyczna. W scherzu wyrazisty rytm oraz artykulacja są ważniejszymi elementami utworu. Najczęściej ma metrum 3/4 oraz formę A-B-A z trio jako częścią środkową.
Chopin: scherzo b- moll, nokturn cis-moll op. 27.

prezentacja do samodzielnej nauki

Człowiek – zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej.

Człowiek w obliczu rewolucji.

Omów wybrany temat, odnosząc się do 2 utworów literackich w tym „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego i/lub „Szewców” Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz dwóch kontekstów.

Scharakteryzuj bohatera drugoplanowego (z zapisanymi cytatami!) wg numeru w dzienniku:
1, 19, Sonia Marmieładowa
2, 21, 36 Razumichin
3, 22, Dunia
4, 23, Pulcheria Raskolnikowa
5, 24, Piotr Łużyn
6, 25, Arkadiusz Swidrygajłow
7, 26, Marfa Pietrowna
8, 27, Marmieładow
9, 28, Katarzyna Iwanowna
10, 29, Andrzej Siemionowicz Lebiezatnikow 
11, 30, Alona Iwanowna 
12, 31, Lizawieta Iwanowna
15, 32, Porfiry Pietrowicz
16, 33, Mikołaj Dementiew
17, 34, Zosimow
18, 35, Zamiatow

Konteksty, bez których trudno zrozumieć treść: II wojna światowa, holokaust, prawo wprowadzone przez nazistowskie Niemcy na terenach włączonych do Rzeszy i na terenach Generalnej Guberni, odpowiedzialność za ukrywanie Żydów, szmalcownicy, pokój, strefy wpływów, komunizm, sądy komunistyczne.

Elementy budowy filmu

Oglądając, zastanów się nad:
– wpływem doświadczeń historycznych na decyzje bohaterów,
– psychologicznymi i społecznymi skutkami wojennej traumy,

Wykonaj jedno z zadań (na kartce) przed filmem:
– przeczytaj jeden z tekstów i wynotuj 3 ciekawe informacje
1. Żądło przemocy – o krzywdzie, przebaczeniu…
2. Na pierwszej linii frontu – o kobiecości w habicie
– lub znajdź informacje o:
3. innych filmach o holokauście (+ uwzględniających udział w nim Polaków)
4. komunizmie, micie „żydokomuny”.

to krótka nowela Elizy Orzeszkowej o ogromnym wpływie na polską kulturę i sposób mówienia o historii. streszczenie (absolutne minimum) prezentacja z planem wydarzeń

Obraz powstania i powstańców oraz co z tego wynikło.

Jakie znamy sposoby przedstawiania wydarzeń historycznych, zwłaszcza związanych z obroną państwowości?

Uzupełnienie str. 126:

„I głos jego słyszałyśmy z brzmieniem jak stal dzwoniącym, rozkazującym, niekiedy aż groźnym. Tak grzmieć musiał w wąwozie termopilskim głos Leonidasa.
Skąd wiemy o Leonidasie? Pra-pra-ojcom naszym opowiadały o nim pra-pra-ojce wiatrów prędkich i nikt nie zgadnie, kędy, jak, kiedy o rzeczach wielkich i o rzeczach wiecznych rozpowiadają wiatry drzewom, drzewa chmurom, chmury gwiazdom, gwiazdy duchom, a baśnie i pieśni, wieści i powieści płyną jak świat szeroko i jak wieczność długo…
Czy Leonidas wiedział, że gdy wąwóz termopilski trupami hufca swojego zasypie, stopa niewoli ziemi greckiej nie dosięże? Jeżeli wiedział, błogo mu było uściełać tę krwawą zaporę i jako pieczęć składać na niej siebie!
Ten nie wiedział. W orężnych sprawach ludzkich biegłym był, biegłość ta w dalekowidztwo wzrok mu zaostrzała, spostrzegał wyłaniającą się zza dnia ofiar i boju potworną, czarną noc.
Jednak szedł i prowadził, bo taka była moc słupa ognistego, który wówczas nad ziemią wzbił się, taka tęsknota za obiecaną, oczekiwaną, za upragnioną, płomiennie kochaną krainą wolności i taki był krzyż narodu jego ciężki, nieznośny…”

z. 6/127 Udowodnij, że postać Traugutta została wyidealizowana. Weź pod uwagę 3 odniesienia historyczne/religijne/literackie.

s. 128 – nawiązanie do siewu: mitologizacja czy sakralizacja?

z. 13/131

Wypracowanie:
1. Rola przyrody w literaturze.
2. Pamięć o zrywach narodowych w literaturze.
3. Miłość do ojczyzny – siła budująca czy niszcząca?
4. Niebezpieczeństwa idealizowania rzeczywistości.

Omów zagadnienie na podstawie utworu „Gloria victis” Elizy Orzeszkowej i dowolnego innego utworu literackiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrane konteksty.

Historia:

• Rewolucje polityczne
• Rewolucje w rozwoju
• Rewolucje spoleczno-obyczajowe

Sztuka:

• Delacroix, „Wolność wiodącą lud na barykady”, https://niezlasztuka.net/o-sztuce/eugene-delacroix-wolnosc-wiodaca-lud-na-barykady/

Literatura:

• Krasiński, „Nie-boska komedia”,
• Fredro, „Gwałtu, co się dzieje”,
• Żeromski, „Przedwiośnie”,
• Witkacy, „Szewcy”,

Poezja:

• Jacek Kaczmarski, „Mury”
  (komentarz autora)

1. Argumentacja – film (pierwsze 5′) (z „Lalką” w tle)
2. Funkcjonalne użycie tekstów – konkretne fakty z lektury, zinterpretowane adekwatnie do argumentacji
3. Konteksty – film 6′ (z „Lalką” w tle)
   Komentarz do zadania z wyszukiwaniem kontekstów (samotność)
   Tekst do wyszukania argumentów i kontekstów (los, od str.4.)
4. Spójność i struktura – ocena pracy (od str. 17)

To ważne, by rozumieć, na czym polegają podstawowe różnice między rozprawką na egzaminie ósmoklasisty a wypowiedzią argumentacyjną na maturze (poziom podstawowy).
Po pierwsze – do sformułowania stanowiska nie wystarczy prosta odpowiedź na pytanie o rozstrzygnięcie zawarte w temacie. Polecenia maturalne nie zawierają takich pytań, są raczej zaproszeniem do rozważenia jakiegoś problemu.
Po drugie – w argumentacji zdający nie może posługiwać się tylko wiedzą o elementach fabuły przywołanych przez siebie utworów. Argumentowanie wymaga od niego umiejętności interpretacyjnych, odwoływania się do sensów tekstów, ich problematyki, często także umiejętności analitycznych.
Po trzecie – argumentacja powinna pokazywać różne perspektywy i ujęcia problemu, także odnoszące się do wiedzy o kontekstach.

Matura ustna z „Przedwiośniem” w tle – pytanie niejawne od 2:34