Autor: Anna

augustynizm – tomizm – franciszkanizm*

Doktorowie Kościoła, filozofowie, teologowie:
św. Augustym z Hippony (V w.)
św. Tomasz z Akwinu (XIV w.)
*św. Franciszek z Asyżu (XII w.)

Augustynizm: „Wyznania”
dualizm (neoplatonizm); hierarchia bytów; rozumowe dowodzenie prawd wiary; prawo naturalne (odbicie boskiej doskonałości); człowiek – istota społeczna (ideałem państwa – Państwo Boże) etc…

Tomizm: „Summa teologiczna”
pięć dróg dowodzenia istnienia Boga; pierwszy poruszyciel; atrybuty bytu to piękno, dobro oraz prawda (triada sokratejska); drabina bytów (człowiek między aniołami a zwierzętami); idealny ustrój to monarchia, etc…

My – czyli kto? co na to wskazuje?
Wy – czyli kto? co na to wskazuje?

Praca w grupach:
P1 – charakterystyka pozytywistów (+cytaty, słownictwo o zabarwieniu emocjonalnym)
P2 – zarzuty romantyków wobec pozytywistów (+cytaty)
R1 – charakterystyka romantyków (+cytaty, słownictwo o zabarwieniu emocjonalnym)
R2 – zarzuty pozytywistów wobec romantyków (+cytaty)

https://zpe.gov.pl/a/wprowadzenie/D1FtGbMIY

kartkówka na 6′

Cele lekcji:
– przypominasz sobie zasady opisu i analizy obrazów,
– poznajesz postać Aleksandra Gierymskiego,
– rozpoznajesz cechy malarstwa realistycznego.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Piaskarze

Przypomnienie elementów opisu obrazu:
1. Informacje: autor, tytuł, technika, kiedy został namalowany.
2. Określ tematykę: jaki to rodzaj obrazu, co/kogo przedstawia (ogólnie)?
3. Omów kompozycję (statyczna/dynamiczna, otwarta/zamknięta), czy są jasno wydzielone plany, co widać na pierwszym, drugim, w tle, kierunki na obrazie (horyzontalne, wertykalne, diagonalne) + czemu to służy?
4. Określ kolorystykę (wąska/szeroka gama barwna, kontrasty).
5. Odczytanie w kontekście epoki: jaki motyw realizuje obraz? Jak go realizuje (typowo, nietypowo?).
6. Odnalezienie ważnych elementów (odczytanie to musi się opierać o wiedzę o epoce/malarzu/motywie).

Zadanie: Obejrzyj inne obrazy Gierymskiego (wypisz min. 4 tytuły) i na tej podstawie ustal, czy malarza bardziej interesuje światy ludzi i cywilizacji, czy świat natury, a może oba? Uargumentuj. (zad. 7, s.25)

Cele lekcji:
– znacz ramy czasowe epoki,
– znasz nazwy epoki i potrafisz je wyjaśnić,
– wyjaśniasz główne przyczyny nastania nowej epoki (zmiany paradygmatu myślenia),
– wskazujesz główne prądy filozoficzne epoki oraz ich przedstawicieli,
– wymieniasz pojęcia kluczowe dla zrozumienia epoki.

gazeta ze wstępem

Zadanie: Narysuj oś czasu i zaznacz na niej ramy czasowe epoki:
dla Europy zachodniej ok. 1840 – 1880, dla Polski 1864 – ok. 1890.
Porównaj te dane (wcześniej, później, dłużej, krócej) i sformułuj wnioski z tego zestawienia, np.: W Polsce epoka ta rozpoczęła się …., poniważ… ; W Europie epoka trwała …, więc można wnioskować, że jej idee…
[możesz spojrzeć na tablicę chronologiczną (s. 8-9), JEŚLI masz podręcznik]

Podsumowanie 7′

• rozumiesz zjawisko pokrewieństwa wyrazów,
• wskazujesz, z jakich dawnych języków rozwinęła się polszczyzna,
• znasz tytuły najstarszych zabytków polszczyzny,
• potrafisz wymienić zmiany, jakie zaszły w języku
  i kojarzysz zjawiska fonetyczne, jakie zachodziły,
• wiesz, dlaczego tak trudno nam będzie zrozumieć średniowieczne teksty – widzisz w tym wyzwanie!

Na start:
Zapisz we wskazanych językach poniższe wyrazy:
słońce (żółte kartki), deszcz (niebieskie), mleko (zielone), siostra (różowe);
naklej na tablicy, grupując według podobieństwa.
Określ, do których grup należą poszczególne języki.

Drzewo genealogiczne – s. 307.

Ciekawostki w formie quizu

Zmiany w języku – s. 310-311.
Zmiany w języku – pomoc

Podsumowanie – kahoot samo pochodzenie
kahoot razem ze zmianami w języku

Jak skończyć? 6min.

Tematy rozprawek:

• Czym dla człowieka może być praca?
• My, Polacy – jaki obraz polskiego społeczeństwa znajdziemy w literaturze?
• Przeżycie czytelnicze jako doświadczenie kształtujące bohatera.
• Wolna wola czy siły od niego niezależne- co kieruje losem człowieka?
• „Każda miłość, szczęśliwa czy nieszczęśliwa, to prawdziwa katastrofa, kiedy oddasz się jej całkowicie”
  
  Rozważ temat, przywołując „Lalkę” Bolesława Prusa, dowolny inny tekst literacki i 2 dowolne konteksty. Twoja praca powinna liczyć nie mniej niż 300 słów.

Cele:
– poznajesz fakty (konteksty historyczne, biograficzne) potrzebne do zrozumienia utworu = poszerzasz swą wiedzę historyczną;
– wskazujesz tematykę utworu;
– rozpoznajesz nawiązania kulturowe (3 sfery!);
– potrafisz wskazać podmiot liryczny i adresatów utworu;
– wskazujesz funkcje wybranych środków stylistycznych;
– potrafisz wyjaśnić na podstawie tekstu refleksję Norwida nt. sztuki i zestawić ją z romantyczną wizją roli sztuki.

Promethidion – czego na temat sztuki można się dowiedzieć od potomka Prometeusza?

Spisz w punktach historię mitycznego Prometeusza.
Kim jest Prometeusz? Czego nauczył ludzi?

straszna ilustracja

• motto:
  „Jam tej siły cząstką drobną, która wiecznie zła pragnąc, wiecznie czyni dobro”
  „Jam cząstką tej siły, która zła pragnąc, wiecznie dobro czyni”
  „Faust” -dramat Johanna Wolfganga von Goethego 1833
  (audiobook pełen tekst na wolnych lekturach)
• bohater faustyczny – pierwowzorem był Johann Georg Faust (ok. 1480–1540) – niemiecki alchemik, astrolog i wędrowny naukowiec, autor traktatu alchemicznego Zmuszenie piekła. Jego czarna legenda narodziła się w 1587 po wydaniu książki Geschichte von Dr. Johann Fausten, dem weitteschreyten Zauberer und Schwarzkünstler (Historia doktora Johanna Fausta, słynnego czarnoksiężnika i mistrza czarnej magii). Fausta przedstawiono w niej jako bezbożnika, który – by posiąść wiedzę – podpisał pakt z Mefistofelesem, ale diabeł skręcił mu kark i zabrał jego duszę do piekła. Od tego czasu Faust stał się symbolem człowieka, który zawiera pakt z szatanem, aby poznać tajemnicę istnienia.
• Faust a „Mistrz i Małgorzata”
  *Faust – niezaspokojony w pragnieniach, łamie tabu społeczne (umowa z diabłem), łamie zasady życia (również biologiczne), zginie, gdy powie: „chwilo, trwaj!”;
  *Małgorzata (ukochana Fausta) – prosta dziewczyna, kocha Fausta i go bardzo podziwia, gdy on odchodzi, zabija ich wspólne dziecko.
• Kto jest bohaterem faustycznym w „Mistrzu i Małgorzacie”? Uzasadnij, odwołując się do treści utworu.

https://teatrtv.vod.tvp.pl/28244097/mistrz-i-malgorzata – scena w teatrze Variete, pierwsze 23′
Tango Małgorzaty i Azazella

Narracja „Mistrza i Małgorzaty” – omówienie na stronie ostatnidzwonek
MiM w 60 sekund
MiM w 5 minut
Spalić MiM!

Charakterystyka społeczeństwa w Moskwie radzieckiej
Diabelska kompromitacja diabelskiej rzeczywistości – lekcja na ZPE

sprawiedliwość          bezwzględność władz wobec obywateli           zanik więzi społecznych           obywatele są tylko pozornie równi           sprawnie działająca administracja państwowa           wszyscy obywatele są równi           powszechna inwigilacja           wszechobecna beznadzieja           interesowność           terror           wszechobecna biurokracja           wszechobecna korupcja

Powieść w powieści czyli co zrobił piąty procurator Judei, Poncjusz Piłat?

Z Ewangelii: J 18, 29-40; 19, 1-38.
 rozdziały: II – Poncjusz Piłat, XVI – Kaźń, XXV – Jak procurator usiłował ocalić Judę z Kiriatu, XXVI – Złożenie do grobu.

Pod natchnieniem szatana – wspaniała analiza