Erazm z Rotterdamu, Pochwała głupoty: irenizm; człowiek z natury dobry; wszelkie zło wynika z niewiedzy, głupoty; w utworze: personifikacja, ironia.
Michel de Montaigne, Próby (Essais): opracowanie, wszystkie eseje; twórca gatunku: esej; prymat doświadczenia nad rozumowaniem; nie cierpiał zarozumiałości filozofów.
Niccolo Makiaweli, Książę: makiawelizm – cel uświęca środki.
Tomasz Morus, Utopia: idealne Państwo, najlepiej rządzone, sprawiedliwe dla wszystkich.