(Fragment „Antygony w Nowym Jorku” Janusza Glowackiego):
SASZA Jak tam mieszkałem, to to był Leningrad. Mieszkałem z rodziną w dużym pokoju z kuchnią, a przez ścianę było mieszkanie KGB. Przesłuchiwali tam ludzi.
PCHEŁKA Słychać było co?
SASZA Krzyki.
PCHEŁKA Komunistyczne budownictwo. Cienkie mury.
SASZA Nie, stare budownictwo.
PCHEŁKA To musieli głośno krzyczeć.
SASZA Tak.
PCHEŁKA W nocy krzyczeli?
SASZA W dzień i w nocy.
PCHEŁKA Znaczy pracowali na dwie zmiany… W dzień to tak nie przeszkadza, bo ludzie są w pracy.
SASZA Ja w dzień byłem w szkole. Ojciec pracował do piątej. O szóstej jedliśmy kolację.
PCHEŁKA Mój ojciec jak tylko wracał do domu, nastawiał radio na cały regulator i puszczał muzykę.
PCHEŁKA Znaczy lubił muzykę?
SASZA Nienawidził, ale wolał od krzyków.
PCHEŁKA Ja lubię krzyki.
SASZA On lubił malarstwo. Szczególnie Boscha i jego „Piekło muzyczne”.
PCHEŁKA „Piekło muzyczne”?
SASZA No, tak się nazywa jedna część tryptyku Boscha. Rozumiesz, Bosch namalował piekło, a w nim ludzi ukrzyżowanych na harfach z partyturami wytatuowanymi na tyłkach i fletami wbitymi w dupę.
PCHEŁKA (śmieje się) Fajne, podoba mi się.
SASZA Mój ojciec uważał, że Bosch w XVI wieku przewidział nasze mieszkanie w Leningradzie.
PCHEŁKA Niby w jakim sensie?
SASZA No, że zapełnił piekło muzyką. Że używał muzyki do zagłuszania wrzasków potępieńców. W każdym razie mój ojciec tak uważał.
PCHEŁKA Bosch?
SASZA Hieronymus Bosch.
PCHEŁKA Żyd?
SASZA Nie.
PCHEŁKA Hieronymus, to mi wygląda na Żyda.
SASZA Zamknij się, Pchełka. Powiedz, jak można być takim idiotą?
PCHEŁKA Myślisz?
SASZA Absolutnie. Ten tryptyk jest w Madrycie. Mój ojciec zawsze marzył o tym, aby tam pojechać, ale nie miał paszportu. Więc ubłagał swoją kuzynkę z Izraela, żeby tam pojechała i wszystko mu opisała. No i ona pojechała i potem przysłała mu taką kartkę: „Widziałam twojego Boscha. Bardzo chce cię zobaczyć, czeka na ciebie w Prado”. Kiedy mojego ojca aresztowano za formalizm, KGB pytało go, ile mu Bosch płacił za informacje i jakie są inne kontakty ojca w Madrycie.
PCHEŁKA I co? Twój ojciec zasypał Boscha?
SASZA Pchełka, odpieprz się. Bosch nie żyje od czterystu lat.
PCHEŁKA To po co twój ojciec go krył?
SASZA Żyd Hieronymus Bosch… Boschowi to by się spodobało.
PCHEŁKA Co ty jesteś taki przewrażliwiony? Wszyscy Żydzi są tacy. Jak rany Boga, czy ty myślisz, że gdybym ja był antysemitą, to bym z takim pierdolonym Żydem jak ty siedział na tej samej ławce? Ja nic do Żydów nie mam.
SASZA Jak ja się urodziłem, matka pokazała mnie jednej sąsiadce, a ta pokiwała głową i powiedziała: „taki mały i już Żyd”.
PCHEŁKA No widzisz… dobra kobieta… współczuła ci, Polka?
SASZA Nie, Rosjanka.
https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Ogr%C3%B3d_rozkoszy_ziemskich
Czesław Miłosz
Ogród ziemskich rozkoszy
6. PIEKŁO
Gdyby nie było ziemi, czy byłoby Piekło?
Narzędzia męki w Piekle są ludzkiej roboty:
Noże kuchenne, tasaki świdry, lewatywy,
Jak też instrumenty do robienia piekielnego hałasu:
Trombity, bębny, flet mechaniczny, harfa
Z biednym potępieńcem wplecionym w jej struny.
Wody w Piekle są ścięte mrozem wiecznej zimy.
Zgromadzenia wojenne pochody na lodzie
Pod krwawo-dymną łuną palących się miast.
Ogień buzuje z okien, nie iskry, postacie
Małe i czarne lecą, zanim spadną w przepaść.
Brudne gospody o kulawych stołach.
Kobiety w chustkach, tanie, za funt wołowiny.
I mnóstwo uwijających się oprawców,
Zręcznych, dobrze ćwiczonych w swojej sztuce.
Tak więc można wnioskować, że ludzkość jest po to,
Żeby zaopatrywać i zaludniać Piekło,
Którego istotą jest trwanie. Reszta tj. Niebiosa,
Otchłanie, krążące światy, są tylko na mgnienie.
Czas w Piekle nie chce ustać. Razem, strach i nuda
(Co jednak jest możliwe). A my, lekkomyślni,
Zawsze w pogoni i zawsze z nadzieją,
Jak nasze tańce i stroje ulotni,
Prośmy, żeby nam został kiedyś oszczędzony
Stan permanentny.
Narzędzia męki piekielnej są ludzkiej roboty… Rozważ tę myśl na podstawie analizy fragmentów dramatu Janusza Głowackiego Antygona w Nowym Jorku, wiersza Czesława Miłosza Ogród ziemskich rozkoszy. Piekło i obrazu Hieronima Boscha Ogród ziemskich rozkoszy. Piekło. Napisz rozprawkę, w której zastosujesz argumenty i kontrargumenty.