Johan Christian Clausen Dahl, Poranek po nocnej burzy – film (10′, obraz po 5:22′)

Forma (technika, kolorystyka, kompozycja)
Treść (sytuacja, postacie, elementy symboliczne)
Interpretacja (emocje, jakie wywołuje)

Polski romantyzm – czym się różnił od europejskiego (ogólnie do 6′, potem po 12′)

• znasz różnice dotyczące tematyki poruszanej w publicystyce pozytywistycznej i młodopolskiej;
• potrafisz wskazać: rolę, przyjmowaną przez autora, grupę odbiorców, tezę tekstu i argumentację;
• rozumiesz podłoże i efekty konfliktu artystów z odbiorcami („filistrami”)

Podręcznik, s. 21-23; 39-45.

ćwiczenie: Bliżej mi do młodopolskiego artysty/ młodopolskiego filistra, ponieważ… (w uzasadnieniu odnieś się do treści wybranego artykułu: Nałkowskiego lub Górskiego i do wiedzy na temat epoki) – minimum 2 zdania.

ćwiczenie: 2/s.45 Czy poznane teksty potwierdzają opinię Hutnikiewicza nt. artystycznego charakteru publicystyki?

Konflikt artysty z filistrem w praktyce: poeci przeklęci – s. 48-54

znasz pojęcia: poeta przeklęty, turpizm; potrafisz wskazać środki językowe/stylistyczne w wierszu, wyjaśnić ich funkcję.

Gorzej nie będzie

podr. s. 13-14
Artur Schopenhauer – s. 33-34, minuta o cierpieniu
Fryderyk Nietsche – s. 35-36, 10′ film
Henri Bergson – s. 37-39. 15′ wyklad

Na poniedziałek: znasz nazwy, ramy czasowe i kluczowe wydarzenia epoki;
potrafisz rozpoznać 5 głównych stylów artystycznych (naturalizm, impresjonizm, ekspresjonizm, symbolizm) i wskazać ich cechy;
znasz nazwiska twórców związanych z modernizmem; znasz podstawy filozoficzne Młodej Polski, potrafisz rozpoznać kluczowe terminy, najważniejsze cytaty. /podstawa: podr. s. 8-22 oraz 30-38.

Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Melodia mgieł nocnych – s. 136
Leopold Staff, Wysokie drzewa
Tadeusz Miciński, Reinkarnacja

Melancholia – Jacek Malczewski: omówienie PJM 3′ Videoart Lecha Majewskiego 0,5′
autotematyzm Malczewskiego 10′
!Uwaga na strony generowane z użyciem modeli językowych! g***stronka

Przykłady wierszy barokowych: Daniel Naborowski, Marność, Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet IV, Jan Andrzej Morsztyn, Do trupa
– jakie środku stylistyczne występują, jakie motywy barokowe zawierają

Przykłady tekstów oświeceniowych: Ignacy Krasicki, Świat zepsuty, Molier, Skąpiec, fragmenty publicystyki – jakie oświeceniowe idee zawierają

Sarmatyzm – czym był, na czym polegał, kto go chwalił i za co, kto ganił i za co; Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, Wacław Potocki Nierządem Polska stoi, Ignacy Krasicki, Pijaństwo, Do króla

Ważne nazwiska:
barok: William Szekspir, Kartezjusz, Blaise Pascal, Mikołaj Sęp Szarzyński, Józef Baka, Daniel Naborowski, Jan Chryzostom Pasek, Wacław Potocki, Caravaggio, Rembrandt, Peter Paul Rubens, Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi.

oświecenie: Molier, John Locke, Monteskiusz, Wolter, David Hume, Jan-Jakub Russeau, Immanuel Kant, James Mill, Ignacy Krasicki, Stanisław August Poniatowski, Wojciech Bogusławski, Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj

Ważne pojęcia:
barok: racjonalizm, koncept, toposy: vanitas, memento mori, teatrum mundi, życie snem, antyteza, oksymoron, paralelizm składniowy, peryfraza, gradacja, parafraza, elipsa, metafizyka, sacrum, profanum,

oświecenie: klasycyzm, rokoko, sentymentalizm, tabula rasa, sapere aude, empiryzm, utylitaryzm, trójpodział władzy, deizm, topos ojczyzny-tonącego okrętu.

Obejrzyj H. w reż. Jana Klaty
inscenizacja Jana Englerta z 1984 roku
Przeczytaj (tu tłum. Paszkowskiego)

ułóż po kolei wydarzenia: https://wordwall.net/play/1205/887/238

Cechy notatki wg CKE: zwięzłość – klarowność – oryginalność – poprawność językowa – zawarcie syntezy.

Ćwiczenie!

Wiesz, czym jest oświecenie, kiedy było i znasz inne nazwy związane z epoką; T-T-T
Znasz prądy myślowe i ludzie oświecenia.

Oświecenie w Polsce w 3’20s

Zadanie domowe: spisz tekst i wyjaśnij minimum 10 odniesień w tekście do filozofii, dzieł, życiorysu Kanta: Bartłomiej Kot, Piosenka filozoficzna – Kant

Zagadnienia do powtórzenia przed sprawdzianem (do opracowania w formie wypowiedzi ustnych 5′-10′; z wykorzystaniem jedynie własnoręcznie zrobionych notatek):

• Czy człowiek decyduje o własnym losie? Omów zagadnienie na podstawie Makbeta Williama Szekspira. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
• Obraz obyczajów społecznych w XVIII wieku. Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
• Relacje rodzinne w krzywym zwierciadle komedii. Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
• Konflikt pokoleń jako motyw literacki. Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera oraz Romea i Julii Szekspira.
• Obowiązki dziecka – dziedzica w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dramatów.
• Patriotyzm i obowiązek wobec ojczyzny. Omów na podstawie Hymnu do miłości ojczyzny Krasickiego i dowolnie wybranego innego tekstu.
• Czy dobra materialne czynią człowieka szczęśliwym? Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera
• Wady ludzkie w krzywym zwierciadle satyry. Omów zagadnienie na podstawie znanej Ci satyry Ignacego Krasickiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

PROKRASTYNACJA? Encyklopedia muzyki elektronicznej
Złote płyty – wizytówka Ziemi wysłana z sondami Voyager

Ew. poprawa oceny ze znajomości treści (kartkówka):
Wybierz jedną z postaci drugoplanowych i wykaż, że jest to bohater powieści realistycznej (bohater realistyczny). Wskaż cechy typowe dla bohatera realistycznego, skomentuj w odniesieniu do wybranej postaci i przedstaw zaznaczony fragment tekstu, ilustrujący wskazaną cechę (zaznaczony w książce; nie przepisany ani skopiowany) <- poprawa o jedną ocenę (lub dwie przy omówieniu dwóch bohaterów).
Przedstawiając pracę, bądź gotów odpowiedzieć na pytania z treści (jeśli chcesz poprawić o więcej ocen).

Powtórzenie przed sprawdzianem (30.09):
Przygotuj na 25.09 odpowiedzi ustne (od 5′ do 10′; forma rozprawki: wstęp-rozwinięcie-zakończenie; odniesienie do konkretów w treści lektur) na podane tematy:

• Motyw cierpienia niezawinionego. Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka i znanych Ci fragmentów Księgi Hioba.
• Czy dobra materialne czynią człowieka szczęśliwym? Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka i Skąpca Moliera.
• Przyczyny nieporozumień między rodzicami a dziećmi. Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka i Skąpca Moliera.
• Jaką rolę w relacjach międzyludzkich odgrywają majątek i pochodzenie? Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka i Lalki Bolesława Prusa.
• Jakie cechy charakteru ułatwiają człowiekowi osiągnięcie celu? Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka i Lalki Bolesława Prusa.
• Miasto – przestrzeń przyjazna czy wroga człowiekowi? Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka i Lalki Bolesława Prusa lub Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego.
• Ile człowiek jest gotów poświęcić dla innych? Omów zagadnienie na podstawie Ojca Goriot Honoriusza Balzaka oraz Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego.

Sprawdzian – w podręczniku warto zajrzeć na strony: 23-25, 50-53, 136-137, 196 do końca.

Zagadnienia:

Powieść – cechy charakterystyczne gatunku, powieść tendencyjna, dojrzałego realizmu, naturalistyczna (str. 136-137)
pojęcia: fabuła, wątek, narracja, kreacja przestrzeni, bohaterów, retrospekcja, motto, prolog, epilog.
Inne gatunki popularne w pozytywizmie.

Realizm i naturalizm – wyznaczniki stylu (w literaturze i w malarstwie) – tu też środki wyrazu, środki językowe i ich funkcje.

Pozytywizm – główne wydarzenia na świecie (mające odbicie w powieściach), główne założenia ideologiczne (ich odzwierciedlenie w powieści).

Sposoby przedstawiania w pozytywizmie: miasta, edukacji, miłości, relacji międzyludzkich – z konkretnymi odniesieniami do powieści.

„Lalka” Bolesława Prusa – problematyka, główne wątki, postacie, wydarzenia.
„Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego – problematyka, główne wątki, postacie, wydarzenia.
„Ojciec Goriot” Honoriusza Balzaka – problematyka, główne wątki, postacie, wydarzenia.